TEŞBİH (BENZETME)
Kuvvetli bir mana elde etmek için aralarında benzerlik bulunan iki şeyden zayıf olanı, güçlüye benzetmeye teşbih denir.
Tam bir teşbihte dört unsur bulunur. Bunlar:
-Kendisine Benzeyen:Benzetilen öğelerden zayıf olanıdır.
-Kendisine Benzetilen:Benzetilen şeylerden güçlü olanıdır.
-Benzetme Yönü:Benzetilen şeyler arasındaki ortak ilgi.
-Benzetme Edatı:Benzerliği ortaya koyan kelimeler.
Çocuk tilki gibi kurnazdı.
K K B B
Benzeyen Benzetilen Edatı Yönü
*Kar gibi beyaz ekmeği vardı.
*Yanmış bir tavan gibi çöken akşamın altında
Dinleriz, haykırarak kaçışan kargaları.
(Ziya Osman Saba)
Teşbih-i Beliğ (Güzel Teşbih):Sadece kendisine benzeyen ve benzetilenden oluşan teşbihtir.
* Ali arslandır.
K.Benzeyen K.Benzetilen
*Şair sevgilisine : "Ay yüzlüm, şeker sözlüm, gül dudaklım." diyor.
İSTİARE (İĞRETİLEME)
Teşbihin ana öğelerinden sadece kendisine benzeyen ya da kendisine benzetilenle yapılan teşbihe istiare denir.Kendisine benzetilenle yapılana "açık istiare" kendisine benzeyenle yapılana "kapalı istiare" denir.
İstiare
Açık İstiare Kapalı İstiare
Benzeyen-Yok Benzeyen-Var
Benzetilen-Var Benzetilen-Yok
*Bir ihlal uğruna Rab ne güneşler batırıyor.
K.Benzetilen
*Uludağ etekleri al ipekten bu akşam.
*Kara dutum,çatal karam,çingenem
Nar tanem,nur tanem,bir tanem
*Varsın rüzgar bahçelerde gezsin
*Ay zeytin ağaçlarından yere damlıyordu.
MECAZ-I MÜRSEL
Bir sözü benzetme amacı gütmeden gerçek anlamı dışında kullanma sanatıdır.
*Ankara bu olayı kınadı.
*Marmara’da her yelken
Uçar gibi neşeli
*Öğrenciler,Ömer Seyfettin’i okuyordu.
TEŞHİS (KİŞİLEŞTİRME) SANATI
Cansız varlıklarla ve insan dışındaki canlılara insan özellikleri vermeye teşhis sanatı denir.
*Onun ölümüne gök yüzü ağladı.
*İçmiş gibi geceyi bir yudumda,
Göğün mağrur bakışlı bulutları.
*Ay suda bestelerken en güzel şarkısını
Küreklerim de suya en derin şiiri yazdı.
İNTAK (KONUŞTURMA) SANATI
Cansız varlıkların ve insan dışındaki canlıları şahsiyet kazandırıp onları konuşturmaya intak denir.
*Mor menekşe:’’Bana dokunma;’’diye bağırdı.
*Minik kuş:’’Anne beni rüyalar ülkesine götür.’’diye yalvarıyordu.
*Sabahleyin kozasından bakan gelincikler sorar bu dünyaya
-Ne dersin?
Kanatlanıp uçalım mı?
Çiçek olup açalım mı?
Not: İntak sanatının olduğu her yerde doğal olarak teşhis sanatı vardır.
Kuvvetli bir mana elde etmek için aralarında benzerlik bulunan iki şeyden zayıf olanı, güçlüye benzetmeye teşbih denir.
Tam bir teşbihte dört unsur bulunur. Bunlar:
-Kendisine Benzeyen:Benzetilen öğelerden zayıf olanıdır.
-Kendisine Benzetilen:Benzetilen şeylerden güçlü olanıdır.
-Benzetme Yönü:Benzetilen şeyler arasındaki ortak ilgi.
-Benzetme Edatı:Benzerliği ortaya koyan kelimeler.
Çocuk tilki gibi kurnazdı.
K K B B
Benzeyen Benzetilen Edatı Yönü
*Kar gibi beyaz ekmeği vardı.
*Yanmış bir tavan gibi çöken akşamın altında
Dinleriz, haykırarak kaçışan kargaları.
(Ziya Osman Saba)
Teşbih-i Beliğ (Güzel Teşbih):Sadece kendisine benzeyen ve benzetilenden oluşan teşbihtir.
* Ali arslandır.
K.Benzeyen K.Benzetilen
*Şair sevgilisine : "Ay yüzlüm, şeker sözlüm, gül dudaklım." diyor.
İSTİARE (İĞRETİLEME)
Teşbihin ana öğelerinden sadece kendisine benzeyen ya da kendisine benzetilenle yapılan teşbihe istiare denir.Kendisine benzetilenle yapılana "açık istiare" kendisine benzeyenle yapılana "kapalı istiare" denir.
İstiare
Açık İstiare Kapalı İstiare
Benzeyen-Yok Benzeyen-Var
Benzetilen-Var Benzetilen-Yok
*Bir ihlal uğruna Rab ne güneşler batırıyor.
K.Benzetilen
*Uludağ etekleri al ipekten bu akşam.
*Kara dutum,çatal karam,çingenem
Nar tanem,nur tanem,bir tanem
*Varsın rüzgar bahçelerde gezsin
*Ay zeytin ağaçlarından yere damlıyordu.
MECAZ-I MÜRSEL
Bir sözü benzetme amacı gütmeden gerçek anlamı dışında kullanma sanatıdır.
*Ankara bu olayı kınadı.
*Marmara’da her yelken
Uçar gibi neşeli
*Öğrenciler,Ömer Seyfettin’i okuyordu.
TEŞHİS (KİŞİLEŞTİRME) SANATI
Cansız varlıklarla ve insan dışındaki canlılara insan özellikleri vermeye teşhis sanatı denir.
*Onun ölümüne gök yüzü ağladı.
*İçmiş gibi geceyi bir yudumda,
Göğün mağrur bakışlı bulutları.
*Ay suda bestelerken en güzel şarkısını
Küreklerim de suya en derin şiiri yazdı.
İNTAK (KONUŞTURMA) SANATI
Cansız varlıkların ve insan dışındaki canlıları şahsiyet kazandırıp onları konuşturmaya intak denir.
*Mor menekşe:’’Bana dokunma;’’diye bağırdı.
*Minik kuş:’’Anne beni rüyalar ülkesine götür.’’diye yalvarıyordu.
*Sabahleyin kozasından bakan gelincikler sorar bu dünyaya
-Ne dersin?
Kanatlanıp uçalım mı?
Çiçek olup açalım mı?
Not: İntak sanatının olduğu her yerde doğal olarak teşhis sanatı vardır.
