İlişki Durumu
İnsanların çoğunun niçin, daha çok sağ ellerini kullandıkları henüz
bilinmiyor. Eğer dünya nüfusunun yarısı solak olsaydı veya dünyada hiç
solak bulunmasaydı, bu durum tabiatın kurallarına daha 'uygun
olabilirdi, ancak tek yumurta ikizlerinin bile yüzde onunun farklı
ellerini kullanmaları şaşırtıcıdır. Bu durumun genetik olmadığı,
kalıtımla bir ilgisinin bulunmadığı da kesin. Bebeklerin rahimdeki
pozisyonlarıyla ilgili teoriler var ama kanıtlanmış değil.
İnsanın dışında hiçbir yaratık, bir elini veya ayağını diğerine göre
öncelikli kullanmaz. Dünyada tarih boyunca, kültür ve ırk farkı
olmaksızın insanlar arasında sağ elini kullananlar hep çoğunlukta
olmuşlardır. Bilim insanları yıllardır bunun nedenini arayıp
durmaktadır.
Bilindiği gibi, beynimizin her iki yarısı değişik yetenekleri kontrol
eder. Önceleri beynimizin sol yansının konuşma yeteneğimize kumanda
ettiği bilindiğinden, yazmamıza da kumanda ettiği, bütün önemli
kumandaları bu tarafın üstlendiği sanılıyordu. Ama sonraları beynimizin
sağ yarısının da idrak, yargılama, hafıza gibi çok önemli işlevlere
kumanda ettiği, beynin her iki yarısının da bir birinden üstün olmadığı
ve her iki tarafın da eşit değerde görevler üstlendiği görüldü.
Solakların oranı hakkında çeşitli görüşler var. Genel görüş bunun 1/9
oranında olduğu şeklindedir. Her azınlığın başına geldiği gibi solaklar
toplumda bazı zorluklarla karşılaşmışlar, hatta tarihin karanlık
çağlarında şeytanla bile özdeştirilmişlerdir. Günümüzde bile solak
doğan çocuklar, aileleri tarafından sağ elleri ile yazmaya
zorlanmaktadırlar.
Sağ ellerini kullananlar için hayat daha kolaydır. Onlar daha iyi
organize olmuşlar, acımasız bir üstünlük kurmuşlar, dünyada her şeyi
kendilerine göre ayarlamışlardır. Arabaların vitesleri, silahlarda boş
kovanların fırlayış yönü, hatta tuvaletteki muslukların yeri bile hep
sağ ellilere göre tasarlanmıştır.
İngilizce'de sol anlamındaki 'left' kelimesi, zayıf ve kullanışsız
anlamında eski İngilizce'de kullanılan 'lyft' kelimesinden
türetilmiştir. Sağ anlamındaki 'right' ise haklılık ve doğruluk
anlamında da kullanılır. Türkçe'de de öyle değil mi? Sağ hem canlı ve
hayatta anlamında kullanılır, hem de sağlıklı, sağlam gibi sıfatların
kökünü oluşturur, solun ise soluk gibi bir sıfatın kökünü oluşturma
dışında sadece bir nota ile isim benzerliği vardır.
bilinmiyor. Eğer dünya nüfusunun yarısı solak olsaydı veya dünyada hiç
solak bulunmasaydı, bu durum tabiatın kurallarına daha 'uygun
olabilirdi, ancak tek yumurta ikizlerinin bile yüzde onunun farklı
ellerini kullanmaları şaşırtıcıdır. Bu durumun genetik olmadığı,
kalıtımla bir ilgisinin bulunmadığı da kesin. Bebeklerin rahimdeki
pozisyonlarıyla ilgili teoriler var ama kanıtlanmış değil.
İnsanın dışında hiçbir yaratık, bir elini veya ayağını diğerine göre
öncelikli kullanmaz. Dünyada tarih boyunca, kültür ve ırk farkı
olmaksızın insanlar arasında sağ elini kullananlar hep çoğunlukta
olmuşlardır. Bilim insanları yıllardır bunun nedenini arayıp
durmaktadır.
Bilindiği gibi, beynimizin her iki yarısı değişik yetenekleri kontrol
eder. Önceleri beynimizin sol yansının konuşma yeteneğimize kumanda
ettiği bilindiğinden, yazmamıza da kumanda ettiği, bütün önemli
kumandaları bu tarafın üstlendiği sanılıyordu. Ama sonraları beynimizin
sağ yarısının da idrak, yargılama, hafıza gibi çok önemli işlevlere
kumanda ettiği, beynin her iki yarısının da bir birinden üstün olmadığı
ve her iki tarafın da eşit değerde görevler üstlendiği görüldü.
Solakların oranı hakkında çeşitli görüşler var. Genel görüş bunun 1/9
oranında olduğu şeklindedir. Her azınlığın başına geldiği gibi solaklar
toplumda bazı zorluklarla karşılaşmışlar, hatta tarihin karanlık
çağlarında şeytanla bile özdeştirilmişlerdir. Günümüzde bile solak
doğan çocuklar, aileleri tarafından sağ elleri ile yazmaya
zorlanmaktadırlar.
Sağ ellerini kullananlar için hayat daha kolaydır. Onlar daha iyi
organize olmuşlar, acımasız bir üstünlük kurmuşlar, dünyada her şeyi
kendilerine göre ayarlamışlardır. Arabaların vitesleri, silahlarda boş
kovanların fırlayış yönü, hatta tuvaletteki muslukların yeri bile hep
sağ ellilere göre tasarlanmıştır.
İngilizce'de sol anlamındaki 'left' kelimesi, zayıf ve kullanışsız
anlamında eski İngilizce'de kullanılan 'lyft' kelimesinden
türetilmiştir. Sağ anlamındaki 'right' ise haklılık ve doğruluk
anlamında da kullanılır. Türkçe'de de öyle değil mi? Sağ hem canlı ve
hayatta anlamında kullanılır, hem de sağlıklı, sağlam gibi sıfatların
kökünü oluşturur, solun ise soluk gibi bir sıfatın kökünü oluşturma
dışında sadece bir nota ile isim benzerliği vardır.
