İlişki Durumu
Ses Bozukluklarının Sebepleri
Teknik bilgisi edinmemiş, şarkı söylemeye yeni başlamış kişiler
gırtlaklarını gereğinden fazla zorlayarak çeşitli sorunlarla
karşılaşabilir. Amatör şarkıcılar hatalı teknikler geliştirirler ya da
sesine uygun olmayan repertuarları vardır. Bütün bunlar kalıcı ses
bozukluklarına yol açar.
Karın kaslarını -diyafram- bilinçsizce kullanmak ses sorunlarına yol
açacaktır. Unutmayın ki ses organı sadece gırtlak değildir.
Postür ayakta dengeli bir vücut simetriğine denir. Yanlış postür
gırtlağı ve diyaframı zorlamak için yeterli bir sebeptir. Yatarak,
oturarak, kol kaslarını gererek, başı dimdik tutarak ya da kasılarak
şarkı söylemek hem çok zor hem de yanlıştır.
Zamansız şan dersleri almak ya da almadan şarkı söylemek çok
tehlikelidir. Buluğ döneminde ses tam oturmamışken alınan şan dersi
sese umulduğundan çok zarar verir.
Herkesin beğendiği ve örnek almak istediği ses sanatçıları muhakkak
vardır. Sesinizi başkasına benzetmeye çalışmayın. Ses bozukluğunun bir
nedeni de budur.
Akustiği bozuk salonlar, müzik amacıyla inşa edilmemiş yapılar ses
sanatçılarının bir numaralı düşmanıdır. Eğer bu tarz yerlerde
performans sergileyecekseniz ses monitörleri kullanmanızı şiddetle
tavsiye ederim. Bu monitörler sesi şarkıcıya geri yansıtıp akustik geri
dönüşü sağlar.
Sahne korkusu geçici ses bozukluklarına (ses kısılması, titremesi vb)
sebep olabilir. Bu biraz güven, biraz deneyim ve eğitimle başa
çıkılabilecek bir sorundur.
Belki sevdiğiniz tarzda şarkılar söylemek istemeniz çok doğal. Hatta
bunu yapmamak hayal kırıklığı doğurabilir. Ama seslerin
sınıflandırılması ilerde yaşayacağınız daha büyük hayal kırıklıklarını
engeller.
Çalışma ya da eğitim programlarınızı çok sık ve yorucu olmayacak
şekilde ayarlayın. Bu hem fiziksel dayanıklılığınıza darbe vurur hem de
sesinizde sanıldığının aksine olumsuzluklar yaşamanıza sebebiyet verir.
Ses yeterliliğiniz ve sesinizi korumayı öğrenmeniz eğitim sürecinizle
doğru orantılıdır. Kısa süreli bir eğitim her zaman için yetersizdir.
Konser ya da eğitim gibi performanslar anında sesinizi korumanız
yeterli değildir. Sesinizi yoğun bir şekilde kullandıktan sonra bir
dinlendirme sürecine sokmanız gereklidir. Bu süreç içerisinde aşırı
sıcak veya soğuk ortamlardan, gürültülü ortamlardan, sigara dumanından
ve tozlu ortamlardan, yüksek sesle konuşmaktan ve alkolden
kaçınmalısınız.
Lombard etkisi gürültülü ortamlarda sesin yüksek olarak kullanılması
eğilimidir. İyi bir eğitim almış olan şarkıcılar seslerini lombard
etkisinden korumayı bilirler ve sesi için zararlı olacak düzeye
çıkmazlar.
Konserlerden önce süt, dondurma, kahve, kuruyemiş gibi gıdalar almak
boğazda tahriş, boğazı temizleme ihtiyacı ve salgılarda koyulaşma
meydana getirir. Limon suyu salgıları incelttiği için yararlı
olabilecektir. Fakat bunu da saf olarak içmeniz yine tahriş yapacaktır.
Ilık suya ya da çok açık çayla beraber limon suyu içerseniz konser
öncesi boğazınızı temizlemenizde yardımcı olacaktır.
Çalışma ortamları da son derece önemlidir. Nemsiz ve kuru ortamlar, toz
, gürültü, bozuk akustik, aşırı sıcak ya da soğuk ortamlar ses
bozukluklarına yol açar.
Teknik bilgisi edinmemiş, şarkı söylemeye yeni başlamış kişiler
gırtlaklarını gereğinden fazla zorlayarak çeşitli sorunlarla
karşılaşabilir. Amatör şarkıcılar hatalı teknikler geliştirirler ya da
sesine uygun olmayan repertuarları vardır. Bütün bunlar kalıcı ses
bozukluklarına yol açar.
Karın kaslarını -diyafram- bilinçsizce kullanmak ses sorunlarına yol
açacaktır. Unutmayın ki ses organı sadece gırtlak değildir.
Postür ayakta dengeli bir vücut simetriğine denir. Yanlış postür
gırtlağı ve diyaframı zorlamak için yeterli bir sebeptir. Yatarak,
oturarak, kol kaslarını gererek, başı dimdik tutarak ya da kasılarak
şarkı söylemek hem çok zor hem de yanlıştır.
Zamansız şan dersleri almak ya da almadan şarkı söylemek çok
tehlikelidir. Buluğ döneminde ses tam oturmamışken alınan şan dersi
sese umulduğundan çok zarar verir.
Herkesin beğendiği ve örnek almak istediği ses sanatçıları muhakkak
vardır. Sesinizi başkasına benzetmeye çalışmayın. Ses bozukluğunun bir
nedeni de budur.
Akustiği bozuk salonlar, müzik amacıyla inşa edilmemiş yapılar ses
sanatçılarının bir numaralı düşmanıdır. Eğer bu tarz yerlerde
performans sergileyecekseniz ses monitörleri kullanmanızı şiddetle
tavsiye ederim. Bu monitörler sesi şarkıcıya geri yansıtıp akustik geri
dönüşü sağlar.
Sahne korkusu geçici ses bozukluklarına (ses kısılması, titremesi vb)
sebep olabilir. Bu biraz güven, biraz deneyim ve eğitimle başa
çıkılabilecek bir sorundur.
Belki sevdiğiniz tarzda şarkılar söylemek istemeniz çok doğal. Hatta
bunu yapmamak hayal kırıklığı doğurabilir. Ama seslerin
sınıflandırılması ilerde yaşayacağınız daha büyük hayal kırıklıklarını
engeller.
Çalışma ya da eğitim programlarınızı çok sık ve yorucu olmayacak
şekilde ayarlayın. Bu hem fiziksel dayanıklılığınıza darbe vurur hem de
sesinizde sanıldığının aksine olumsuzluklar yaşamanıza sebebiyet verir.
Ses yeterliliğiniz ve sesinizi korumayı öğrenmeniz eğitim sürecinizle
doğru orantılıdır. Kısa süreli bir eğitim her zaman için yetersizdir.
Konser ya da eğitim gibi performanslar anında sesinizi korumanız
yeterli değildir. Sesinizi yoğun bir şekilde kullandıktan sonra bir
dinlendirme sürecine sokmanız gereklidir. Bu süreç içerisinde aşırı
sıcak veya soğuk ortamlardan, gürültülü ortamlardan, sigara dumanından
ve tozlu ortamlardan, yüksek sesle konuşmaktan ve alkolden
kaçınmalısınız.
Lombard etkisi gürültülü ortamlarda sesin yüksek olarak kullanılması
eğilimidir. İyi bir eğitim almış olan şarkıcılar seslerini lombard
etkisinden korumayı bilirler ve sesi için zararlı olacak düzeye
çıkmazlar.
Konserlerden önce süt, dondurma, kahve, kuruyemiş gibi gıdalar almak
boğazda tahriş, boğazı temizleme ihtiyacı ve salgılarda koyulaşma
meydana getirir. Limon suyu salgıları incelttiği için yararlı
olabilecektir. Fakat bunu da saf olarak içmeniz yine tahriş yapacaktır.
Ilık suya ya da çok açık çayla beraber limon suyu içerseniz konser
öncesi boğazınızı temizlemenizde yardımcı olacaktır.
Çalışma ortamları da son derece önemlidir. Nemsiz ve kuru ortamlar, toz
, gürültü, bozuk akustik, aşırı sıcak ya da soğuk ortamlar ses
bozukluklarına yol açar.
