Bir zamanlar Ayaz adlı bir köle varmış. Taktir bu ya[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] köle bir gün Sultan Mahmud'un kölesi olmuş. Sultan[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] köleyi taşıdığı asil karakteri sebebiyle çok sevmiş.
Derken Sultan'ın öylesine itimadını kazanmış ki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bütün sultanlığın haznedârı tayin edilmiş ve en kıymetli ve zarif mücevherler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] taşlar ona emanet edilir olmuş.
Bu gelişmeyi gören saraylılar ise durumdan pek rahatsız olmuşlar. Hasetleri ve kibirleri yüzünden[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sözüm ona basit bir köleye böyle bir mevki verilmesini ve kendi rütbelerine çıkarılmasını bir türlü hazmedememişler.
Bu duygular içinde[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] özelikle Sultan yakınlardaysa ondan gün geçtikçe daha çok şikayet etmeye başlamışlar ve asil ruhlu kölenin itibarını zedelemek için ellerinden geleni yapmışlar.
Bir gün Sultanın huzurunda bir saraylının bir diğer saraylıya şöyle dediği duyulmuş:
"Köle Ayaz'ın sık sık hazineye gittiğini biliyor musun? Aslında her gün gidiyor; hatta izinli günlerinde bile gidip orada saatlerce kalıyor. Onun mücevherlerimizi çaldığından adım gibi eminim"
Sultan kulaklarına inanamamış. "işin aslını kendi gözlerimle görmeliyim" demiş.
Böylece o da hazine dairesine gidip Ayaz'ı gözlemek istemiş. Duvara küçük bir delik yaptırıp[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] içinde olanları seyretmeye hazırlanmış. Ayaz hazine dairesine bir daha ki sefer geldiğinde Sultan dışarıda beklemeye koyulmuş.
Kölenin sessizce içeri girdiğini[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kapıyı kapattığını ve sandığa gittiğini görmüş. Köle Ayaz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sandığın önünde diz çökmüş[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kapağı usulca kaldırmış ve içinden bir şey çıkarmış. Orada sakladığı küçük bir bohçaymış bu. Bohçayı öpmüş alnına koymuş ve sonrada açmış.
İçinden çıkan köleyken giydiği yırtık pırtık bir elbise! İşte köle Ayaz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] saraylı giysilerini çıkarmış bu elbiseyi giymiş ve sonra aynanın karşısına geçmiş. Kendi kendine: "Daha önceleri bu elbiseyi giydiğin zamanlar kim olduğunu hatırlıyor musun?" diye sormuş.
"Bir Hiçtin sen... Hepsi hepsi satılacak bir köleydin ve Allah[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Sultanın eliyle sana rahmetinden belki de hiç hak etmediğin nimetler lütfetti. İşte Ayaz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şimdi buradasın[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ama asla nereden geldiğini unutma! Çünkü mal mülk insanın hafızasını uçurur[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] unutuluşlara sürükler. Şimdi sen de[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] nimetçe senden aşağı olanlara kibirle bakma ve daima hatırla Ayaz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hatırla! "
Sandığı kapatmış[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kilitlemiş ve sessizce kapıya doğru yürümüş. Hazine dairesinden çıkarken birden Sultanla yüz yüze gelmiş.
Sultan gözlerini Ayazın yüzüne dikmiş dururken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yanaklarından aşağı yaşlar süzülüyormuş ve boğazı öyle düğümlenmiş ki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] konuşmakta güçlük çekmiş.
"Bugüne kadar mücevherlerimin hazinedârıydın[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ama şimdi... kalbimin hazinedârısın. Bana benim de önünde bir hiç olduğum kendi Sultanımın huzurunda nasıl davranmam gerektiğini ders verdin"
Derken Sultan'ın öylesine itimadını kazanmış ki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bütün sultanlığın haznedârı tayin edilmiş ve en kıymetli ve zarif mücevherler[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] taşlar ona emanet edilir olmuş.
Bu gelişmeyi gören saraylılar ise durumdan pek rahatsız olmuşlar. Hasetleri ve kibirleri yüzünden[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sözüm ona basit bir köleye böyle bir mevki verilmesini ve kendi rütbelerine çıkarılmasını bir türlü hazmedememişler.
Bu duygular içinde[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] özelikle Sultan yakınlardaysa ondan gün geçtikçe daha çok şikayet etmeye başlamışlar ve asil ruhlu kölenin itibarını zedelemek için ellerinden geleni yapmışlar.
Bir gün Sultanın huzurunda bir saraylının bir diğer saraylıya şöyle dediği duyulmuş:
"Köle Ayaz'ın sık sık hazineye gittiğini biliyor musun? Aslında her gün gidiyor; hatta izinli günlerinde bile gidip orada saatlerce kalıyor. Onun mücevherlerimizi çaldığından adım gibi eminim"
Sultan kulaklarına inanamamış. "işin aslını kendi gözlerimle görmeliyim" demiş.
Böylece o da hazine dairesine gidip Ayaz'ı gözlemek istemiş. Duvara küçük bir delik yaptırıp[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] içinde olanları seyretmeye hazırlanmış. Ayaz hazine dairesine bir daha ki sefer geldiğinde Sultan dışarıda beklemeye koyulmuş.
Kölenin sessizce içeri girdiğini[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kapıyı kapattığını ve sandığa gittiğini görmüş. Köle Ayaz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] sandığın önünde diz çökmüş[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kapağı usulca kaldırmış ve içinden bir şey çıkarmış. Orada sakladığı küçük bir bohçaymış bu. Bohçayı öpmüş alnına koymuş ve sonrada açmış.
İçinden çıkan köleyken giydiği yırtık pırtık bir elbise! İşte köle Ayaz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] saraylı giysilerini çıkarmış bu elbiseyi giymiş ve sonra aynanın karşısına geçmiş. Kendi kendine: "Daha önceleri bu elbiseyi giydiğin zamanlar kim olduğunu hatırlıyor musun?" diye sormuş.
"Bir Hiçtin sen... Hepsi hepsi satılacak bir köleydin ve Allah[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] Sultanın eliyle sana rahmetinden belki de hiç hak etmediğin nimetler lütfetti. İşte Ayaz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] şimdi buradasın[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ama asla nereden geldiğini unutma! Çünkü mal mülk insanın hafızasını uçurur[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] unutuluşlara sürükler. Şimdi sen de[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] nimetçe senden aşağı olanlara kibirle bakma ve daima hatırla Ayaz[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] hatırla! "
Sandığı kapatmış[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] kilitlemiş ve sessizce kapıya doğru yürümüş. Hazine dairesinden çıkarken birden Sultanla yüz yüze gelmiş.
Sultan gözlerini Ayazın yüzüne dikmiş dururken[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] yanaklarından aşağı yaşlar süzülüyormuş ve boğazı öyle düğümlenmiş ki[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] konuşmakta güçlük çekmiş.
"Bugüne kadar mücevherlerimin hazinedârıydın[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] ama şimdi... kalbimin hazinedârısın. Bana benim de önünde bir hiç olduğum kendi Sultanımın huzurunda nasıl davranmam gerektiğini ders verdin"